- To był intensywny rok. Usługi, na które pozyskaliśmy dofinansowanie, spotkały się z dużym zainteresowaniem mieszkańców - mówi Wioletta Grosicka, dyrektor Centrum Usług Społecznych w Starachowicach. Dlatego rozpoczęte działania będą kontynuowane. 

Placówka oprócz pomocy społecznej, od 2020 roku realizuje zadania z zakresu szeroko rozwiniętych usług społecznych w ramach projektu: „CUS – model integracji i rozwoju usług społecznych w Starachowicach”. Gmina jako jedyny samorząd w regionie, otrzymała na realizację projektu wsparcie w wysokości ponad 3 mln zł w ramach funduszy unijnych.

Celem tego przedsięwzięcia jest m.in. wypracowanie i przetestowanie modelowego rozwiązania w zakresie integracji i rozwoju usług społecznych, adresowanego do mieszkańców Starachowic.

Na początku 2021 roku, starachowicki MOPS został przekształcony w Centrum Usług Społecznych. Różnica pomiędzy MOPS-em a CUS-em polega na tym, że w nowej strukturze wyodrębniono dwa piony: pion usług społecznych i pion pomocy społecznej. Ten drugi, pion pomocy społecznej, działa podobnie jak na dotychczasowych zasadach w strukturach MOPS-u. Natomiast pion usług społecznych został silnie rozbudowany w celu stworzenia jak najszerszego pakietu usług społecznych dla mieszkańców. Rok 2022 to kolejny rok funkcjonowania starachowickiej pomocy społecznej na nowych, rozszerzonych zasadach.

- Za nami intensywny rok, dużo się działo w zakresie pomocy społecznej i świadczeń. Oprócz naszej statutowej działalności, otrzymaliśmy dodatkowe zadania w zakresie realizacji pakietu zadań mających przeciwdziałać społeczno – gospodarczym skutkom pandemii COVID – 19 w ramach tzw. tarczy antykryzysowej. Na początku roku wszedł w życie dodatek osłonowy dla mieszkańców spełniających odpowiednie kryteria dochodowe - wspomina dyrektor Wioletta Grosicka. - W międzyczasie pojawiły się kolejne, dodatek węglowy, dodatek na inne źródła ciepła, dodatek elektryczny, a niebawem, bo od stycznia wejdzie w życie dodatek gazowy.

Więcej usług opiekuńczych

Starzejące się społeczeństwo, to globalny problem, którego efektem jest wzrost zapotrzebowania na usługi opiekuńcze świadczone przez placówki pomocy społecznej. Podobnie sytuacja wygląda w Starachowicach.

- Zwiększyliśmy ilość usług opiekuńczych, bo potrzeby w tym zakresie rosną. Przybywa osób starszych, schorowanych, samotnych. Osoby te są niesamodzielne a dodatkowo, z różnych przyczyn, pozbawione wsparcia najbliższych – informuje Wioletta Grosicka. – Często członkowie rodzin mieszkają i pracują poza Starachowicami lub są na miejscu, ale pracują i nie mogą samodzielnie sprawować opieki. Na usługi opiekuńcze z roku na rok zabezpieczamy coraz więcej środków.

Usługi „szyte na miarę”

W ubiegłym roku CUS uruchomił, w ramach realizowanego projektu, nowe usługi wspomagające świadczoną opiekę. Są to: mobilna pielęgniarka dla osób chorych oraz mobilny fizjoterapeuta i dietetyk.

- Te usługi kierowane są do mieszkańców w wieku 60 plus, jednak aby móc z nich korzystać należy spełniać określone warunki – mówi dyrektor CUS. – Dokładne informacje na ten temat można uzyskać w Biurze Obsługi Klienta CUS, które znajduje się w Galerii Handlowej Skałka. Do dyspozycji seniorów są tam koordynatorzy indywidualnych planów usług społecznych. Osoby te, po przeprowadzeniu indywidualnej diagnozy, tworzą pakiet usług dobranych dla konkretnej osoby, jak to określają twórcy ustawy „szyty na miarę”. Wiadomo, że klienci 60 plus mogą być w bardzo różnej kondycji zdrowotnej i mieć różne potrzeby. Diagnozę potrzeb koordynatorzy mogą przeprowadzić także u klienta w domu, jeżeli jest to osoba leżąca lub z niepełnosprawnościami.

Coś dla ciała i dla ducha

Starachowicki CUS, w ramach realizowanego projektu, z myślą o seniorach realizuje także usługi rekreacyjno - sportowe oraz kulturalne.

- Są to zajęcia prowadzone w grupach: aguaaerobik, zdrowy kręgosłup, mieliśmy też jogę i gimnastykę korekcyjną – wylicza dyrektor. - W ubiegłym roku zorganizowaliśmy cztery wyjazdy do Solca – Zdroju na baseny mineralne, cieszyły się one dużym zainteresowaniem. Seniorzy byli zadowoleni, bo łączyły one usługi prozdrowotne z integracją. Natomiast w ramach usług kulturalnych organizowaliśmy wyjazdy do teatru i do filharmonii, do Radomia i Kielc. Ta usługa kulturalna też się sprawdziła, seniorzy byli zadowoleni, bo samodzielnie nie mieli możliwości wybrać się na koncert lub spektakl do odległych miast.

Usługi realizowane przez CUS są na bieżąco monitorowane celem weryfikacji, czy zostały odpowiednio dobrane i odpowiadają faktycznym potrzebom mieszkańców. Dotychczas, jak informuje szefowa CUS, z usług zagwarantowanych w projekcie skorzystało ponad 300 osób i równie długa jest lista oczekujących.

- Kolejna usługa, o którą często pytają nasi klienci, to taksówka dla seniora. W ramach projektu zakupiliśmy busa, mamy kierowcę, który dowozi seniorów np. na wizytę do lekarza, na cmentarz, po zakupy, czy do wybranej instytucji – mówi Wioletta Grosicka. - Oczywiście taką potrzebę wyjazdu seniorzy muszą zgłaszać przynajmniej z dwudniowym wyprzedzeniem. Kolejna forma wsparcia to usługi gospodarcze np. porządki w ogrodzie i tzw. „złota rączka”, czyli konserwacja i drobne naprawy.

Nie wszystkie z proponowanych usług spotkały się z zainteresowaniem ze strony seniorów. Tak było w przypadku brokera pracy dla seniorów, o którego powołanie wnioskowała Starachowicka Rada Seniorów. Po konsultacji, zdecydowano brokera zawodowego zastąpić mobilnym psychologiem.

- Mieszkańcy zgłaszali nam zapotrzebowanie na pomoc psychologiczną. A że część osób, które korzystają z naszych usług, nie wychodzi z domu, są to osoby leżące albo z niepełnosprawnościami, dlatego zadecydowaliśmy o uruchomieniu psychologa mobilnego – mówi dyrektor CUS.

Asystent osoby niepełnosprawnej

Nowością w ofercie CUS były także rządowe projekty dotyczące asystenta osobistego osoby niepełnosprawnej i opieki wytchnieniowej.

- Projekt dotyczący asystenta osobistego osoby niepełnosprawnej realizowany był w roku 2021 w niewielkiej ilości w ramach testowania tej usługi. Natomiast w 2022 roku mieliśmy już ponad stu takich asystentów – informuje Wioletta Grosicka. - Osoby z niepełnosprawnościami mogą same takiego asystenta wybrać, pod warunkiem, że nie jest on członkiem rodziny. Może to być np. przyjaciel rodziny. Wtedy wyrażamy zgodę, ale kontrolujemy i sprawdzamy jego pracę.

Kolejny rodzaj usługi to opieka wytchnieniowa, która skierowana jest do opiekunów osób z niepełnosprawnościami.

- Opiekun takiej osoby może zatrudnić asystenta, który zastąpi go w razie potrzeby. Na przykład, kiedy sam potrzebuje pójść do lekarza, wyjechać do sanatorium, czy do rodziny. Warunkiem jest, aby opiekun zamieszkiwał ze swoim podopiecznym, zajmując się nim 24 godziny na dobę. Opieka wytchnieniowa była po raz pierwszy realizowana w ubiegłym roku i objęto nią ponad 20 osób. W roku 2023 ta forma pomocy jest kontynuowana.

A do tego należy liczne działania skierowane do dzieci i młodzieży, w tym m.in. otwarcie Centrum Aktywności Społecznej i świetlicy środowiskowej na osiedlu Widok. 

Ogółem z usług CUS w ciągu minionego roku skorzystało ponad 13 tys. mieszkańców Starachowic.

- Decyzja o przekształceniu MOPS w CUS była znakomitą decyzją. Rozwiązania, jakie wprowadzamy w Starachowicach, sprawdzają się i dlatego będziemy kontynuować podjęte działania. Z satysfakcją przyjmujemy także kolejne grupy samorządowców z całej Polski, które w ramach wizyt studyjnych przyjeżdżają do naszego miasta i obserwują, jak w praktyce wygląda praca naszego zespołu. Również organizowany w ubiegłym roku już po raz drugi Kongres Centrów Usług Społecznych cieszył się dużym zainteresowaniem. Nie spoczywamy jednak na laurach, będziemy dalej wspierać i aktywizować naszych mieszkańców – mówi Prezydent Miasta Marek Materek.